Wat ik NIET deed is zeker zo belangrijk als wat ik wel deed.

Dat is zeker zo als je een diagnose gekregen hebt die je wereld op zijn kop zet.

[if gte vml 1]><v:shapetype id="_x0000_t75" coordsize="21600,21600" o:spt="75" o:preferrelative="t" path="m@4@5l@4@11@9@11@9@5xe" filled="f" stroked="f"> <v:stroke joinstyle="miter"></v:stroke> <v:formulas> <v:f eqn="if lineDrawn pixelLineWidth 0"></v:f> <v:f eqn="sum @0 1 0"></v:f> <v:f eqn="sum 0 0 @1"></v:f> <v:f eqn="prod @2 1 2"></v:f> <v:f eqn="prod @3 21600 pixelWidth"></v:f> <v:f eqn="prod @3 21600 pixelHeight"></v:f> <v:f eqn="sum @0 0 1"></v:f> <v:f eqn="prod @6 1 2"></v:f> <v:f eqn="prod @7 21600 pixelWidth"></v:f> <v:f eqn="sum @8 21600 0"></v:f> <v:f eqn="prod @7 21600 pixelHeight"></v:f> <v:f eqn="sum @10 21600 0"></v:f> </v:formulas> <v:path o:extrusionok="f" gradientshapeok="t" o:connecttype="rect"></v:path> <o:lock v:ext="edit" aspectratio="t"></o:lock> </v:shapetype><v:shape id="Afbeelding2" o:spid="_x0000_s1030" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;margin-left:219.6pt;margin-top:1.65pt;width:59.2pt; height:59.2pt;z-index:251659264;visibility:visible;mso-wrap-style:square; mso-wrap-distance-left:9pt;mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt; mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:absolute; mso-position-horizontal-relative:text;mso-position-vertical:absolute; mso-position-vertical-relative:text'> <v:imagedata src="file:////Users/veronique/Library/Group%20Containers/UBF8T346G9.Office/msoclip1/01/clip_image001.jpg" o:title=""></v:imagedata> <w:wrap type="square"></w:wrap> </v:shape><![endif][if !vml][endif]

Er wordt veel gefocust op onderzoeken en behandeling uiteraard maar het is een nieuwe wereld en dat brengt mee dat mensen gaan zoeken naar antwoorden, oplossingen, goede raad e.d. .

Voor iedereen is er een andere manier om er mee om te gaan. De ene persoon wil alles weten, de andere veegt het liever onder het tapijt.

Toch vond ik voor mezelf dat het beter was sommige dingen niet te doen. Ikzelf liet het medische aan de dokters over. Ik wilde niets over kanker opzoeken wat me niet positiever zou maken.

Ik heb het in een aantal punten opgesomd die dan elk wat nader bekeken worden. Het bracht en brengt structuur, minder gepieker en meer rust in je hoofd.

1 Niet doen : alles opzoeken betreffende je kanker op internet tot in de kleinste details

2 Niet doen : met vragen blijven rondlopen

3 Niet doen : te ver vooruit kijken

4 Niet doen : iedereen die je kent zijn/haar mening vragen

5 Niet doen : opkroppen van frustraties

6 Niet doen : je vragen blijven stellen waar niemand op kan antwoorden

7 Niet doen : geen wat als…

8 Niet doen : vergelijken

9 Niet doen : verwachten

1 Alles opzoeken betreffende je kanker tot in de kleinste details.

Dat je er iets over wilt weten is normaal.

Dat je die informatie ook krijgt van de mensen die je behandelen is goed.

Internet is echter God niet en iedereen weet dat daar ook niet alles correct vermeld staat. Van wanneer dateert een artikel? Is het een betrouwbare bron? Hoe interpreteer je wat er geschreven staat? Je kan jezelf nodeloos de kast opjagen en in paniek krijgen omdat je een tekst ook verkeerd kan begrijpen of interpreteren.

Staat er iets in je verslag en begrijp je het niet of wil je weten wat men ermee bedoelt, dan vraag je dat best aan de dokter. Is deze nog niet duidelijk geweest dan kan je ook naar de borstverpleegkundige, de oncocoach of de huisarts gaan.

Als je elk woord dat in het verslag staat op internet gaat opzoeken dan kan het geheel toch nog verkeerd begrepen worden.

Ook boeken en tijdschriften staan vol met artikels over wat we wel of niet zouden mogen. Of wat er allemaal ontdekt is. Maar in de tijd dat ik ziek was hebben de kranten 2 keer nieuws gebracht over iets wat ze ontdekt hadden. En het bracht veel ongerustheid mee onder de patiënten. En wat bleek: er moesten nog vele testen volgen, het was nog te vroeg om er iets mee te doen.

Ik vind dat men pas iets moet melden als men er zeker van is. Bovendien moet de experimentele fase voorbij zijn. De bevindingen moeten al toepasbaar zijn.

2 Met vragen blijven rondlopen.

Hoe sneller je een antwoord hebt, hoe minder druk je je maakt.

Ik ging chemo halen en je weet hoe dat gaat. Je komt thuis en je denkt: 'dat had ik nog willen vragen'. Zeker als je al wat langer met chemo bezig bent, vergeet je al eens wat. Dus ik schreef in een boekje wat ik wilde vragen en dat nam ik iedere keer mee bij de dokter. Voor mij handig en voor de dokter ook. Het zijn een beetje de agendapunten zoals bij een vergadering.

3 Te ver vooruit kijken.

[if gte vml 1]><v:shape id="Afbeelding4" o:spid="_x0000_s1029" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;margin-left:2.8pt;margin-top:6.75pt; width:61.55pt;height:61.55pt;z-index:5;visibility:visible;mso-wrap-style:square; mso-wrap-distance-left:9pt;mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt; mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:absolute; mso-position-horizontal-relative:text;mso-position-vertical:absolute; mso-position-vertical-relative:text'> <v:imagedata src="file:////Users/veronique/Library/Group%20Containers/UBF8T346G9.Office/msoclip1/01/clip_image003.jpg" o:title=""></v:imagedata> <w:wrap type="square"></w:wrap> </v:shape><![endif][if !vml][endif]

Geen goed idee als je het totaalpakket krijgt. Opdelen vond ik zelf een betere optie. Eerst de operatie. Deze was achter de rug en dan pas denken aan vier chemo's. (Niet 16). De volgende 12. Dan pauze, bestraling, de revalidatieperiode. Ik bedoel maar: het klinkt veel beter te zeggen: ’van dan tot dan heb ik bijvoorbeeld stralen’ dan in de lente te zeggen dat je nog tot de herfst of winter moet ziek zijn. Positief blijven was en is het doel.

4 Iedereen zijn/haar mening vragen.

[if gte vml 1]><v:shape id="Afbeelding5" o:spid="_x0000_s1028" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;margin-left:1.05pt;margin-top:5.55pt; width:62.8pt;height:62.8pt;z-index:2;visibility:visible;mso-wrap-style:square; mso-wrap-distance-left:9pt;mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt; mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:absolute; mso-position-horizontal-relative:text;mso-position-vertical:absolute; mso-position-vertical-relative:text'> <v:imagedata src="file:////Users/veronique/Library/Group%20Containers/UBF8T346G9.Office/msoclip1/01/clip_image005.jpg" o:title=""></v:imagedata> <w:wrap type="square"></w:wrap> </v:shape><![endif][if !vml][endif]

Zoveel mensen zoveel meningen. Niemand kan in jouw plaats beslissen. Je moet al sterk in je schoenen staan om niet verward te geraken van al die meningen. Hoe kan je door de bomen het bos nog zien?

5 Opkroppen van frustraties

[if gte vml 1]><v:shape id="Afbeelding6" o:spid="_x0000_s1027" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;margin-left:388.4pt;margin-top:66.3pt; width:81.6pt;height:81.6pt;z-index:3;visibility:visible;mso-wrap-style:square; mso-wrap-distance-left:9pt;mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt; mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:absolute; mso-position-horizontal-relative:text;mso-position-vertical:absolute; mso-position-vertical-relative:text'> <v:imagedata src="file:////Users/veronique/Library/Group%20Containers/UBF8T346G9.Office/msoclip1/01/clip_image007.jpg" o:title=""></v:imagedata> <w:wrap type="square"></w:wrap> </v:shape><![endif][if !vml][endif]Ik wens dat je familie of vrienden hebt tegen wie je je kan uiten over die dingen die je dwars zitten, waar je boos om wordt. Schrijf het desnoods eens van je af. Dat kan verlichting bieden. Ik ben ook boos over het feit dat ik veel minder sterk ben, fysiek gezien dan. Of ik er nu boos om ben of niet: het verandert er niets aan. Het lucht wel op als je dat eens kwijt kan.

6 Je vragen blijven stellen waar niemand op kan antwoorden.

Namelijk de vragen onder de categorie: waarom, waarom ik? Hoe heb ik het gekregen? Ten eerste is er in de meeste gevallen niemand die met zekerheid kan zeggen wat de oorzaak is. Behalve de erfelijke en dan nog kan het toeval zijn.

Ik werd geopereerd en net toen was er op de televisie iemand aan het zeggen waar je allemaal kanker van kan krijgen. Ik had hem graag eens uit de tv gehaald en eens goed mijn gedacht gezegd. Ik ben immers het levende bewijs dat een normaal, vrij gezond leven leiden geen garantie is dat je ontsnapt aan de ziekte. Ik vraag me nooit af waarom ik kanker gekregen heb ondanks alles, omdat er nu eenmaal vragen zijn waar geen antwoord op bestaat.

7 Geen ‘wat als… ‘

Niet denken aan ‘wat als ... ‘. Wat en Als zijn twee negatieve gasten die op bezoek willen komen. Mocht het moment er zijn dat ze effectief reden hebben om aan je deur te kloppen is er nog tijd genoeg om hen te ontvangen. Stel dat je de hele tijd piekert door te denken:'wat als de tumor terugkeert?' bijvoorbeeld, dan bestaat de kans dat je er onnodig veel energie aan besteedt en je verdrietiger wordt dan nodig. Voor hetzelfde geld krijg je geen terugval en gaat het de goede kant op. Dan zou het zonde zijn dat je je gedachten hieraan verspild hebt. Althans zo denk ik er over. En dat helpt me.

[if gte vml 1]><v:shape id="Afbeelding7" o:spid="_x0000_s1026" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;margin-left:365.9pt;margin-top:2.1pt; width:81.6pt;height:81.6pt;z-index:4;visibility:visible;mso-wrap-style:square; mso-wrap-distance-left:9pt;mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt; mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:absolute; mso-position-horizontal-relative:text;mso-position-vertical:absolute; mso-position-vertical-relative:text'> <v:imagedata src="file:////Users/veronique/Library/Group%20Containers/UBF8T346G9.Office/msoclip1/01/clip_image009.jpg" o:title=""></v:imagedata> <w:wrap type="square"></w:wrap> </v:shape><![endif][if !vml][endif]

8 Vergelijken

De ene kanker is de andere niet. Ik heb heel veel patiënten gezien en toch was de behandeling voor iedereen toch lichtjes anders. Iedereen zijn of haar lichaam is anders gebouwd, is gevoeliger of juist niet. Dat maakt dat de reacties op behandelingen ook verschillend zijn. Er zijn mensen die nog andere problemen hebben waarvan je geen weet hebt. Of mensen die meer pijnstillers nemen en doen alsof alles goed gaat. Sommigen volgen het doktersadvies en anderen niet. Dus ga je niet ongelukkig voelen als je denkt dat anderen minder last hebben of meer uitstapjes kunnen maken dan jij. Je weet immers niet wat het pakketje is wat er in hun rugzak steekt. Vergelijken heeft geen zin.

9 Verwachten

Ik verwacht niets. Van niemand. Eerlijk gezegd soms wel, maar dat is niet zo een goed idee. Langdurig ziek zijn maakt dat mensen soms niet weten wat te zeggen of te doen. En hoe langer je ziek bent hoe groter de kans dat mensen afhaken. Je kan immers niet meer goed mee. Ik zeg er wel bij dat het niet altijd zo moet gaan. Zijn anderen lief en begripvol is dat fijn. Zo niet kan je er niets aan veranderen. Dan kan de teleurstelling groot zijn. En dat moet en wil je er niet bij hebben.

Jullie zullen zelf misschien nog andere 'niet-doen-puntjes’ kunnen bedenken die op jullie van toepassing zijn. Ik ben er ook zeker van dat sommigen zeggen dat het gemakkelijker gezegd is dan gedaan. En ja, soms is dat waar. Maar ik had en heb tijd om te kijken wat voor mij werkt(e) en wat niet. De behandeling duurt lang genoeg.